Fyrrverandi landlæknir segir ástæðu til að hætta skimun á landamærunum Sylvía Hall skrifar 7. júlí 2020 12:00 Sigurður Guðmundsson, smitsjúkdómalæknir og fyrrverandi landlæknir. Bylgjan Sigurður Guðmundsson smitsjúkdómalæknir og fyrrverandi landlæknir segir tilefni til þess að endurskoða skimun á landamærum og jafnvel hætta henni með öllu, sérstaklega í ljósi þess að Íslensk erfðagreining hefur dregið sig út úr verkefninu. Fá smit hafi fundist við skimun til þessa og mögulega væri hægt að ná betri árangri með því að einblína á þá sem finna fyrir einkennum. Þetta kom fram í máli Sigurðar í Bítinu á Bylgjunni í morgun þar sem hann sagði vera hægt að draga skýran lærdóm af skimuninni á landamærunum. Það að skima fólk við komuna til landsins væri ekki skynsamleg leið; hún væri kostnaðarsöm og alls ekki fullkomin. Nú þegar Íslensk erfðagreining hefði dregið sig úr verkefninu ætti enn frekar að íhuga nýjar útfærslur. „Við erum búin að skima núna 22 þúsund manns og það hafa komið kannski í mesta lagi 5-6 sem við getum talið vera virk smit út úr þeirri leit. Þetta hefur kostað okkur 350-400 milljónir. Að vísu borgað líklega af Íslenskri erfðagreiningu að mestu leyti, en þetta eru engu að síður fjármunir. Mér finnst lærdómurinn vera nokkuð skýr, að þetta sé ekki leið sem sé skynsamleg úr þessu.“ Sigurður segir tilefni til þess að líta frekar til þeirrar aðferðafræði sem notuð var þegar faraldurinn stóð sem hæst hér á landi, setja þunga í að prófa fólk með einkenni og ráðast í smitrakningu ef þörf er á. Það hafi skilað árangri á sínum tíma; 90 prósent smitaðra hafi greinst eftir að einkenni komu upp en innan við tíu prósent voru einkennalaus eða einkennalítil. „Ég held í stuttu máli að lærdómurinn sem við ættum að draga af þessu núna, hver svo sem ástæða erfðagreiningar er fyrir því að hætta þessu, að taka það eins og það kemur og hætta og bregðast þá kannski öðruvísi við. Við getum sett fólk sem kemur frá löndum þar sem faraldurinn er óhaminn, eins og t.d. Bandaríkin, Brasilía, Indónesía og Svíþjóð jafnvel, að það fólk fari í sóttkví við komuna á landamærunum og verði þar í hálfan mánuð,“ segir Sigurður. Þjóð sem kunni ekki að standa í röð Sigurður þakkar þremur atriðum árangurinn baráttunni við kórónuveiruna hér á landi. Landsmenn lærðu að nota spritt í stað þess að drekka það og fólki var kennt að standa í röð með tveggja metra bil á milli eftir að hafa alla tíð verið „þjóð sem veit ekki hvað biðröð er“. Síðast en ekki síst hafi verið ráðist í umfangsmikla smitrakningu þegar smit komu upp. „Þetta þrennt hefur örugglega verið meginástæðan fyrir því að okkur tókst að ráða við faraldurinn – ekki það að við settum þennan mikla kraft í að skima einkennalausa. Það voru vissulega lærdómsríkar niðurstöður sem fengust út úr því en kannski ekkert sem kom okkur á óvart. Þungi viðbragðanna byggðist á þessu þrennu.“ Hann segir vissulega mögulegt að smitaðir komi inn í landið ef skimun á landamærunum verður hætt. Það sé þó einnig hætta á því þrátt fyrir að skimað sé við landamærin, enda dæmi um það að neikvæð niðurstaða komi úr sýnatöku þrátt fyrir að viðkomandi sé með kórónuveirusmit. Það sé heilt yfir skynsamlegra og hagkvæmara að einblína á þá sem eru með einkenni og þar af leiðandi líklegri til að smita aðra. Sigurður tímabært að íhuga hvort að skimun á landamærunum sé skynsamlegasti kosturinn.Vísir/Vilhelm Erfitt að meta dánarhlutfallið Rúmlega 540 þúsund hafa látist af völdum kórónuveirunnar á heimsvísu og hátt í tólf milljónir hafa greinst með veiruna. Sum lönd hafa þó farið verr en önnur út úr faraldrinum og er til að mynda dánartíðnin í Bandaríkjunum um 4,6 prósent. Sigurður segir það hátt hlutfall þegar kemur að smitsjúkdómum. Í rauninni skelfilega hátt. Það sé þó erfitt að taka því sem gefnu þegar ekki er vitað hversu margir hafa raunverulega smitast. „Við vitum ekki vel hver nefnarinn í jöfnunni er, hvað eru raunverulega margir sýktir. Þó okkur sé sagt að það séu núna tæplega þrjár milljónir manna sýktir í Bandaríkjunum, þá er vafalítið að það séu miklu fleiri. Þeir gætu verið sex milljónir og þá er talan miklu miklu lægri.“ Hann segir betra að skoða dánartíðni á hverja 100 þúsund íbúa. Á Íslandi væru það um þrír á hverja 100 þúsund en sú tala sé miklu hærri í til að mynda Svíþjóð og Bandaríkjunum. Að auki fundust mun fleiri smit hér á landi samanborið við þau lönd. „Ef við beitum sömu aðferðinni á hverja hundrað þúsund manns, þá hafa fleiri greinst á Íslandi á hverja hundrað þúsund manns heldur en í Svíþjóð, Bandaríkjunum og Bretlandi. Þetta segir okkur að leiðin, eins og við vorum að tala um áðan, er að leita uppi þá sem eru með einkenni. Við vorum mjög öflug að því leyti til,“ segir Sigurður. „Svíar virðast ekki hafa verið jafn öflugir og Bandaríkjamenn alls ekki, með þann forseta sem þeir hafa. Þetta er vafalítið öflugasta leiðin.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Keflavíkurflugvöllur Ferðamennska á Íslandi Bítið Tengdar fréttir „Maður hefur aldrei séð það síðasta af Kára Stefánssyni“ Forsætisráðherra mun funda með sóttvarnalækni í dag þar sem rætt verður um framhald skimunar í landinu í kjölfar þess að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskri erfðagreiningu, tilkynnti að fyrirtækið hugðist hætta skimunum. 7. júlí 2020 10:14 Katrín segir framlag Íslenskrar erfðagreiningar „ómetanlegt“ Katrín Jakobsdóttir vonast til þess að lausn verði fundin á þeirri stöðu sem komin er upp eftir að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar (ÍE), lýsti því yfir að hún myndi hætta aðkomu að skimunum fyrir kórónuveirunni. 6. júlí 2020 16:23 Íslensk erfðagreining hættir að skima og slítur samskiptum við embætti landlæknis Íslensk erfðagreining (ÍE) ætlar að hætta aðkomu að kórónuveiruskimunum. 6. júlí 2020 13:45 Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Innlent Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Innlent Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Innlent Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Erlent Segir skemmdarverk Rússa í Evrópu geta leitt til átaka Erlent Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Innlent Sækja óvænt og hratt að Aleppo Erlent Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Innlent Haldlögðu metmagn af kókaíni í sameiginlegri aðgerð 62 ríkja Erlent Fleiri fréttir Opnunin á Blönduhlíð var engin opnun Steypan smám saman að harðna í fylginu Kappræður í opinni dagskrá á Stöð 2 í kvöld Lykilatriði að almenningur fái upplýsingar um kennaradeiluna Bein útsending: Fundað um forvarnir gegn ofbeldi meðal barna Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Glæný könnun í hádegisfréttum Bylgjunnar Þau eru tilnefnd sem Framúrskarandi ungur Íslendingur 2024 Tæknilegir örðugleikar en ekki netárás á mbl.is Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Bein útsending: Heilbrigðisþing – Heilsugæslan, svo miklu meira… Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Gosmengun mögulega viðvarandi í Grindavík í dag Læknar undirrita nýjan kjarasamning Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Þjóðvegurinn upp í Þjórsárdal færist vegna Hvammsvirkjunar „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Fimmta vika verkfalls: Erfiðast fyrir börnin sem sakna vina sinna Fjögur andlát vegna bóluefnis við kórónuveiru til skoðunar Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Trump sérstaklega áhugasamur um íslenska menningu Móðir grípur til örþrifaráða og bóndi hafnar erlendum fjárfestum Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Krefjast úrbóta á leikskólastarfi í leikskólanum Lundi Gasmengun gæti náð á höfuðborgarsvæðið Skyndimóttaka myndi ekki leysa vanda Landspítalans Alls 70 prósent grunnskóla í Reykjavík símalausir Sjá meira
Sigurður Guðmundsson smitsjúkdómalæknir og fyrrverandi landlæknir segir tilefni til þess að endurskoða skimun á landamærum og jafnvel hætta henni með öllu, sérstaklega í ljósi þess að Íslensk erfðagreining hefur dregið sig út úr verkefninu. Fá smit hafi fundist við skimun til þessa og mögulega væri hægt að ná betri árangri með því að einblína á þá sem finna fyrir einkennum. Þetta kom fram í máli Sigurðar í Bítinu á Bylgjunni í morgun þar sem hann sagði vera hægt að draga skýran lærdóm af skimuninni á landamærunum. Það að skima fólk við komuna til landsins væri ekki skynsamleg leið; hún væri kostnaðarsöm og alls ekki fullkomin. Nú þegar Íslensk erfðagreining hefði dregið sig úr verkefninu ætti enn frekar að íhuga nýjar útfærslur. „Við erum búin að skima núna 22 þúsund manns og það hafa komið kannski í mesta lagi 5-6 sem við getum talið vera virk smit út úr þeirri leit. Þetta hefur kostað okkur 350-400 milljónir. Að vísu borgað líklega af Íslenskri erfðagreiningu að mestu leyti, en þetta eru engu að síður fjármunir. Mér finnst lærdómurinn vera nokkuð skýr, að þetta sé ekki leið sem sé skynsamleg úr þessu.“ Sigurður segir tilefni til þess að líta frekar til þeirrar aðferðafræði sem notuð var þegar faraldurinn stóð sem hæst hér á landi, setja þunga í að prófa fólk með einkenni og ráðast í smitrakningu ef þörf er á. Það hafi skilað árangri á sínum tíma; 90 prósent smitaðra hafi greinst eftir að einkenni komu upp en innan við tíu prósent voru einkennalaus eða einkennalítil. „Ég held í stuttu máli að lærdómurinn sem við ættum að draga af þessu núna, hver svo sem ástæða erfðagreiningar er fyrir því að hætta þessu, að taka það eins og það kemur og hætta og bregðast þá kannski öðruvísi við. Við getum sett fólk sem kemur frá löndum þar sem faraldurinn er óhaminn, eins og t.d. Bandaríkin, Brasilía, Indónesía og Svíþjóð jafnvel, að það fólk fari í sóttkví við komuna á landamærunum og verði þar í hálfan mánuð,“ segir Sigurður. Þjóð sem kunni ekki að standa í röð Sigurður þakkar þremur atriðum árangurinn baráttunni við kórónuveiruna hér á landi. Landsmenn lærðu að nota spritt í stað þess að drekka það og fólki var kennt að standa í röð með tveggja metra bil á milli eftir að hafa alla tíð verið „þjóð sem veit ekki hvað biðröð er“. Síðast en ekki síst hafi verið ráðist í umfangsmikla smitrakningu þegar smit komu upp. „Þetta þrennt hefur örugglega verið meginástæðan fyrir því að okkur tókst að ráða við faraldurinn – ekki það að við settum þennan mikla kraft í að skima einkennalausa. Það voru vissulega lærdómsríkar niðurstöður sem fengust út úr því en kannski ekkert sem kom okkur á óvart. Þungi viðbragðanna byggðist á þessu þrennu.“ Hann segir vissulega mögulegt að smitaðir komi inn í landið ef skimun á landamærunum verður hætt. Það sé þó einnig hætta á því þrátt fyrir að skimað sé við landamærin, enda dæmi um það að neikvæð niðurstaða komi úr sýnatöku þrátt fyrir að viðkomandi sé með kórónuveirusmit. Það sé heilt yfir skynsamlegra og hagkvæmara að einblína á þá sem eru með einkenni og þar af leiðandi líklegri til að smita aðra. Sigurður tímabært að íhuga hvort að skimun á landamærunum sé skynsamlegasti kosturinn.Vísir/Vilhelm Erfitt að meta dánarhlutfallið Rúmlega 540 þúsund hafa látist af völdum kórónuveirunnar á heimsvísu og hátt í tólf milljónir hafa greinst með veiruna. Sum lönd hafa þó farið verr en önnur út úr faraldrinum og er til að mynda dánartíðnin í Bandaríkjunum um 4,6 prósent. Sigurður segir það hátt hlutfall þegar kemur að smitsjúkdómum. Í rauninni skelfilega hátt. Það sé þó erfitt að taka því sem gefnu þegar ekki er vitað hversu margir hafa raunverulega smitast. „Við vitum ekki vel hver nefnarinn í jöfnunni er, hvað eru raunverulega margir sýktir. Þó okkur sé sagt að það séu núna tæplega þrjár milljónir manna sýktir í Bandaríkjunum, þá er vafalítið að það séu miklu fleiri. Þeir gætu verið sex milljónir og þá er talan miklu miklu lægri.“ Hann segir betra að skoða dánartíðni á hverja 100 þúsund íbúa. Á Íslandi væru það um þrír á hverja 100 þúsund en sú tala sé miklu hærri í til að mynda Svíþjóð og Bandaríkjunum. Að auki fundust mun fleiri smit hér á landi samanborið við þau lönd. „Ef við beitum sömu aðferðinni á hverja hundrað þúsund manns, þá hafa fleiri greinst á Íslandi á hverja hundrað þúsund manns heldur en í Svíþjóð, Bandaríkjunum og Bretlandi. Þetta segir okkur að leiðin, eins og við vorum að tala um áðan, er að leita uppi þá sem eru með einkenni. Við vorum mjög öflug að því leyti til,“ segir Sigurður. „Svíar virðast ekki hafa verið jafn öflugir og Bandaríkjamenn alls ekki, með þann forseta sem þeir hafa. Þetta er vafalítið öflugasta leiðin.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Keflavíkurflugvöllur Ferðamennska á Íslandi Bítið Tengdar fréttir „Maður hefur aldrei séð það síðasta af Kára Stefánssyni“ Forsætisráðherra mun funda með sóttvarnalækni í dag þar sem rætt verður um framhald skimunar í landinu í kjölfar þess að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskri erfðagreiningu, tilkynnti að fyrirtækið hugðist hætta skimunum. 7. júlí 2020 10:14 Katrín segir framlag Íslenskrar erfðagreiningar „ómetanlegt“ Katrín Jakobsdóttir vonast til þess að lausn verði fundin á þeirri stöðu sem komin er upp eftir að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar (ÍE), lýsti því yfir að hún myndi hætta aðkomu að skimunum fyrir kórónuveirunni. 6. júlí 2020 16:23 Íslensk erfðagreining hættir að skima og slítur samskiptum við embætti landlæknis Íslensk erfðagreining (ÍE) ætlar að hætta aðkomu að kórónuveiruskimunum. 6. júlí 2020 13:45 Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Innlent Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Innlent Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Innlent Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Erlent Segir skemmdarverk Rússa í Evrópu geta leitt til átaka Erlent Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Innlent Sækja óvænt og hratt að Aleppo Erlent Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Innlent Haldlögðu metmagn af kókaíni í sameiginlegri aðgerð 62 ríkja Erlent Fleiri fréttir Opnunin á Blönduhlíð var engin opnun Steypan smám saman að harðna í fylginu Kappræður í opinni dagskrá á Stöð 2 í kvöld Lykilatriði að almenningur fái upplýsingar um kennaradeiluna Bein útsending: Fundað um forvarnir gegn ofbeldi meðal barna Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Glæný könnun í hádegisfréttum Bylgjunnar Þau eru tilnefnd sem Framúrskarandi ungur Íslendingur 2024 Tæknilegir örðugleikar en ekki netárás á mbl.is Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Bein útsending: Heilbrigðisþing – Heilsugæslan, svo miklu meira… Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Gosmengun mögulega viðvarandi í Grindavík í dag Læknar undirrita nýjan kjarasamning Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Þjóðvegurinn upp í Þjórsárdal færist vegna Hvammsvirkjunar „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Fimmta vika verkfalls: Erfiðast fyrir börnin sem sakna vina sinna Fjögur andlát vegna bóluefnis við kórónuveiru til skoðunar Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Trump sérstaklega áhugasamur um íslenska menningu Móðir grípur til örþrifaráða og bóndi hafnar erlendum fjárfestum Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Krefjast úrbóta á leikskólastarfi í leikskólanum Lundi Gasmengun gæti náð á höfuðborgarsvæðið Skyndimóttaka myndi ekki leysa vanda Landspítalans Alls 70 prósent grunnskóla í Reykjavík símalausir Sjá meira
„Maður hefur aldrei séð það síðasta af Kára Stefánssyni“ Forsætisráðherra mun funda með sóttvarnalækni í dag þar sem rætt verður um framhald skimunar í landinu í kjölfar þess að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskri erfðagreiningu, tilkynnti að fyrirtækið hugðist hætta skimunum. 7. júlí 2020 10:14
Katrín segir framlag Íslenskrar erfðagreiningar „ómetanlegt“ Katrín Jakobsdóttir vonast til þess að lausn verði fundin á þeirri stöðu sem komin er upp eftir að Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar (ÍE), lýsti því yfir að hún myndi hætta aðkomu að skimunum fyrir kórónuveirunni. 6. júlí 2020 16:23
Íslensk erfðagreining hættir að skima og slítur samskiptum við embætti landlæknis Íslensk erfðagreining (ÍE) ætlar að hætta aðkomu að kórónuveiruskimunum. 6. júlí 2020 13:45