„Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnum fyrirtækja“ Viktor Örn Ásgeirsson skrifar 9. janúar 2022 16:07 Bryndís Haraldsdóttir, Andrés Ingi Jónsson og Bára Huld Beck. Bylgjan Bryndís Haraldsdóttir og Andrés Ingi Jónsson alþingismenn auk Báru Huldar Beck, blaðamanns á Kjarnanum, voru í viðtali á Sprengisandi í morgun. Rætt var um afsagnir eða tímabundið leyfi nokkurra manna sem áttu sér stað í liðinni viku í tengslum við ásakanir um kynferðisbrot. Bára segist hafa rannsakað málið síðan í október á síðasta ári en þá kom fyrst fram. Skjáskotum var deilt á samfélagsmiðlum en Bára segir að samfélagið virðist ekki hafa aðhafst neitt í kjölfarið. Hún hafi sent fyrirspurnir á þau fyrirtæki sem mennirnir tengjast en fátt hafi verið um svör. „Þau ætluðu í raun að bíða þetta af sér. Ef þetta færi í fjölmiðla ætluðu þau að bregðast við, ef þetta færi ekki í fjölmiðla ætluðu þau ekki að bregðast við,“ segir Bára og bætir við að þögnin hafi verið ærandi. Fyrirtækin hafi loks svarað en engin afstaða tekin til málanna með beinum hætti. Ekki mannréttindi að fá að spila fyrir landsliðið Bryndís Haraldsdóttir er sammála Báru og segir að eitthvað þurfi að breytast. Samfélagið verði að hlusta á þolendur og telur að málin séu vonandi að þróast í rétta átt og segir „svolítið stórt atriði“ að viðskiptalífið sé að bregðast við. Það þurfi að axla ábyrgð og nefnir endurskoðun heiðurslauna listamanna sem dæmi. „Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnun fyrirtækja eða fá að spila fyrir landsliðið, eða vera heiðraður af Alþingi sem listamaður. Það eru ekki mannréttindi þannig að þú þarft að sýna fram á eitthvað meira en bara afrek þín á einhverju sviði þegar þú færð slíka sæmd,“ segir Bryndís. Hefðu átt að bregðast strax við Andrés Ingi alþingismaður segir ólíðandi að verið sé að setja þá kröfur á þolendur að þolendur verði að greina frá kynferðisofbeldi. Það hefði átt að duga þegar sagan kom fram í haust, það eigi ekki að setja þá kröfu á þolendur að þurfa að greina frá í sérstöku viðtali svo að samfélagið bregðist loks við. Frásögnin lá lengi fyrir og til dæmis fyrirtækin, sem mennirnir starfa eða störfuðu frá, hefðu átt að bregðast við strax þegar fregnir bárust af ásökununum. „Og Ísey ákvað að bara sjá hvort þetta yrði nokkuð að veseni og ef þetta yrði að veseni þá voru þau bara með aðgerðaráætlun til að hlutleysa þá áhættu. Og svo eru Festi, þetta er fyrirtæki sem stýrir fyrirtækjum sem eru öll að rebranda sig sem samfélagslega ábyrg fyrirtæki. Það þarf ekki formlega kæru þegar þú ert að tala um brot á einhverjum siðareglum. Fyrirtæki sem er að þykjast vera í einhverri forystu þar eiga bara að gera betur,“ segir Andrés Ingi. Málaflokkurinn erfiður Þau eru sammála því að málaflokkurinn sé erfiður og mikilvægt að róttækar samfélagsbreytingar þurfi til. Þrátt fyrir að ótækt sé að gera þá kröfu á þolendur að greina opinberlega frá hræðilegu ofbeldi hafi aðstaðan í einhverjum tilfellum snúist við. Völdin eru þá hjá þolendum í stað þöggunarinnar sem áður ríkti. Samfélagsmiðlar séu þó tvíeggja sverð enda geti verið gríðarleg dómharka í garð þolenda. Eins góðir og þeir geti verið að veita þolendum röddd til að segja frá sinni reynslu er líka fólk sem dæmir þolendur alveg gríðarlega. „Til dæmis mátti sjá einhver leiðindakomment, út af því að hún var að halda við giftan mann, allt í einu var það orðinn rosa fókuspunktur í kommentakerfum. Sem kemur þessum málum bara ekkert við. Það er allt önnur umræða. Það getur verið mjög erfitt fyrir þolendur að sitja undir þessu,“ segir Bára. „Þetta eru ekki ómissandi menn“ Bára segist ekki skilja umræðuna um útilokunarmenningu eða slaufunarmenningu enda virðast margir meintir ofbeldismenn auðveldlega afturkvæmt. Það sé stundum einfaldlega eins og verið sé að tala um „strámann.“ „Ef þú ert eigandi eða stjórnandi í fyrirtæki þar sem einn af gaurunum í pottapartýinu er einhver millistjórnandi, þá hefurðu fulla ástæðu til að efast um dómgreind hans til að stýra fyrirtækinu. Það er alveg hægt að selja skyr til útlanda án þess að einhver maður sem er að áreita konur í heitapotti sé þar við stýrið. Þetta eru ekki ómissandi menn,“ segir Andrés Ingi. Hér er aðeins stiklað á stóru en viðtalið má hlusta á í heild sinni hér að neðan. Sprengisandur MeToo Kynferðisofbeldi Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Innlent Opnunin á Blönduhlíð var engin opnun Innlent Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Innlent Sækja óvænt og hratt að Aleppo Erlent Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Innlent Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Erlent Segir skemmdarverk Rússa í Evrópu geta leitt til átaka Erlent Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Innlent Sýkna Þórðar Más og Sólveigar Guðrúnar í milljarðamáli staðfest Innlent Fleiri fréttir Ósennilegar skýringar á því hvernig DNA endaði á kynfærum „Ég mun deyja á þessari hæð“ Ákærður fyrir morð og tvær tilraunir til manndráps Ekki rétt að nefndin hafi boðað aukafund til að hækka vexti Sýkna Þórðar Más og Sólveigar Guðrúnar í milljarðamáli staðfest Auka alþjóðasamvinnu í ljósi vaxandi spennu Óvenjulegt að bóluefni séu skráð sem dánarorsök Opnunin á Blönduhlíð var engin opnun Steypan smám saman að harðna í fylginu Kappræður í opinni dagskrá á Stöð 2 í kvöld Lykilatriði að almenningur fái upplýsingar um kennaradeiluna Bein útsending: Fundað um forvarnir gegn ofbeldi meðal barna Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Glæný könnun í hádegisfréttum Bylgjunnar Þau eru tilnefnd sem Framúrskarandi ungur Íslendingur 2024 Tæknilegir örðugleikar en ekki netárás á mbl.is Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Bein útsending: Heilbrigðisþing – Heilsugæslan, svo miklu meira… Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Gosmengun mögulega viðvarandi í Grindavík í dag Læknar undirrita nýjan kjarasamning Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Þjóðvegurinn upp í Þjórsárdal færist vegna Hvammsvirkjunar „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Fimmta vika verkfalls: Erfiðast fyrir börnin sem sakna vina sinna Fjögur andlát vegna bóluefnis við kórónuveiru til skoðunar Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Sjá meira
Bára segist hafa rannsakað málið síðan í október á síðasta ári en þá kom fyrst fram. Skjáskotum var deilt á samfélagsmiðlum en Bára segir að samfélagið virðist ekki hafa aðhafst neitt í kjölfarið. Hún hafi sent fyrirspurnir á þau fyrirtæki sem mennirnir tengjast en fátt hafi verið um svör. „Þau ætluðu í raun að bíða þetta af sér. Ef þetta færi í fjölmiðla ætluðu þau að bregðast við, ef þetta færi ekki í fjölmiðla ætluðu þau ekki að bregðast við,“ segir Bára og bætir við að þögnin hafi verið ærandi. Fyrirtækin hafi loks svarað en engin afstaða tekin til málanna með beinum hætti. Ekki mannréttindi að fá að spila fyrir landsliðið Bryndís Haraldsdóttir er sammála Báru og segir að eitthvað þurfi að breytast. Samfélagið verði að hlusta á þolendur og telur að málin séu vonandi að þróast í rétta átt og segir „svolítið stórt atriði“ að viðskiptalífið sé að bregðast við. Það þurfi að axla ábyrgð og nefnir endurskoðun heiðurslauna listamanna sem dæmi. „Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnun fyrirtækja eða fá að spila fyrir landsliðið, eða vera heiðraður af Alþingi sem listamaður. Það eru ekki mannréttindi þannig að þú þarft að sýna fram á eitthvað meira en bara afrek þín á einhverju sviði þegar þú færð slíka sæmd,“ segir Bryndís. Hefðu átt að bregðast strax við Andrés Ingi alþingismaður segir ólíðandi að verið sé að setja þá kröfur á þolendur að þolendur verði að greina frá kynferðisofbeldi. Það hefði átt að duga þegar sagan kom fram í haust, það eigi ekki að setja þá kröfu á þolendur að þurfa að greina frá í sérstöku viðtali svo að samfélagið bregðist loks við. Frásögnin lá lengi fyrir og til dæmis fyrirtækin, sem mennirnir starfa eða störfuðu frá, hefðu átt að bregðast við strax þegar fregnir bárust af ásökununum. „Og Ísey ákvað að bara sjá hvort þetta yrði nokkuð að veseni og ef þetta yrði að veseni þá voru þau bara með aðgerðaráætlun til að hlutleysa þá áhættu. Og svo eru Festi, þetta er fyrirtæki sem stýrir fyrirtækjum sem eru öll að rebranda sig sem samfélagslega ábyrg fyrirtæki. Það þarf ekki formlega kæru þegar þú ert að tala um brot á einhverjum siðareglum. Fyrirtæki sem er að þykjast vera í einhverri forystu þar eiga bara að gera betur,“ segir Andrés Ingi. Málaflokkurinn erfiður Þau eru sammála því að málaflokkurinn sé erfiður og mikilvægt að róttækar samfélagsbreytingar þurfi til. Þrátt fyrir að ótækt sé að gera þá kröfu á þolendur að greina opinberlega frá hræðilegu ofbeldi hafi aðstaðan í einhverjum tilfellum snúist við. Völdin eru þá hjá þolendum í stað þöggunarinnar sem áður ríkti. Samfélagsmiðlar séu þó tvíeggja sverð enda geti verið gríðarleg dómharka í garð þolenda. Eins góðir og þeir geti verið að veita þolendum röddd til að segja frá sinni reynslu er líka fólk sem dæmir þolendur alveg gríðarlega. „Til dæmis mátti sjá einhver leiðindakomment, út af því að hún var að halda við giftan mann, allt í einu var það orðinn rosa fókuspunktur í kommentakerfum. Sem kemur þessum málum bara ekkert við. Það er allt önnur umræða. Það getur verið mjög erfitt fyrir þolendur að sitja undir þessu,“ segir Bára. „Þetta eru ekki ómissandi menn“ Bára segist ekki skilja umræðuna um útilokunarmenningu eða slaufunarmenningu enda virðast margir meintir ofbeldismenn auðveldlega afturkvæmt. Það sé stundum einfaldlega eins og verið sé að tala um „strámann.“ „Ef þú ert eigandi eða stjórnandi í fyrirtæki þar sem einn af gaurunum í pottapartýinu er einhver millistjórnandi, þá hefurðu fulla ástæðu til að efast um dómgreind hans til að stýra fyrirtækinu. Það er alveg hægt að selja skyr til útlanda án þess að einhver maður sem er að áreita konur í heitapotti sé þar við stýrið. Þetta eru ekki ómissandi menn,“ segir Andrés Ingi. Hér er aðeins stiklað á stóru en viðtalið má hlusta á í heild sinni hér að neðan.
Sprengisandur MeToo Kynferðisofbeldi Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Innlent Opnunin á Blönduhlíð var engin opnun Innlent Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Innlent Sækja óvænt og hratt að Aleppo Erlent Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Innlent Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Erlent Segir skemmdarverk Rússa í Evrópu geta leitt til átaka Erlent Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Innlent Sýkna Þórðar Más og Sólveigar Guðrúnar í milljarðamáli staðfest Innlent Fleiri fréttir Ósennilegar skýringar á því hvernig DNA endaði á kynfærum „Ég mun deyja á þessari hæð“ Ákærður fyrir morð og tvær tilraunir til manndráps Ekki rétt að nefndin hafi boðað aukafund til að hækka vexti Sýkna Þórðar Más og Sólveigar Guðrúnar í milljarðamáli staðfest Auka alþjóðasamvinnu í ljósi vaxandi spennu Óvenjulegt að bóluefni séu skráð sem dánarorsök Opnunin á Blönduhlíð var engin opnun Steypan smám saman að harðna í fylginu Kappræður í opinni dagskrá á Stöð 2 í kvöld Lykilatriði að almenningur fái upplýsingar um kennaradeiluna Bein útsending: Fundað um forvarnir gegn ofbeldi meðal barna Glæný könnun Maskínu: Fylgi Framsóknar og Flokks fólksins á uppleið Glæný könnun í hádegisfréttum Bylgjunnar Þau eru tilnefnd sem Framúrskarandi ungur Íslendingur 2024 Tæknilegir örðugleikar en ekki netárás á mbl.is Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Bein útsending: Heilbrigðisþing – Heilsugæslan, svo miklu meira… Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Gosmengun mögulega viðvarandi í Grindavík í dag Læknar undirrita nýjan kjarasamning Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Þjóðvegurinn upp í Þjórsárdal færist vegna Hvammsvirkjunar „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Fimmta vika verkfalls: Erfiðast fyrir börnin sem sakna vina sinna Fjögur andlát vegna bóluefnis við kórónuveiru til skoðunar Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Sjá meira