Tungumálavandi skútumálsins Jón Þór Stefánsson skrifar 27. október 2023 07:02 Tveir sakborningar málsins eru annars vegar grímuklæddi maðurinn fyrir miðju og maðurinn lengst til hægri sem horfir til hans. Þá má einnig sjá tvo túlka málsins sem eru sitt hvoru megin við fyrri sakborninginn. Vísir/Vilhelm Snemma síðastliðinn þriðjudagsmorgun í Héraðsdómi Reykjaness, skömmu áður en þinghald í skútumálinu svokallaða hófst, höfðu lögmenn og verjendur orð á því að búast mætti við því að skýrslutökurnar myndu taka sinn tíma. Ástæðan má finna í tungumálaörðugleikum sem hafa einkennt málið. Tungumál hafa spilað stóran hluta í skútumálinu en aðalmeðferð málsins hófst á þriðjudag og líkur með málflutningi lögmanna í dag. Sakborningar málsins eru þrír og tala annars vegar dönsku og hins vegar grænlensku. Þar af leiðandi voru þrír túlkar til starfa í héraðsdómi í vikunni, einn fyrir hvern sakborning. Fyrsta vitnaleiðsla málsins, yfir einum sakborninga, tók um það bil tvær klukkustundir. Framburður hinna tveggja tóku hvor um sig um klukkustund. Poul Frederik Olsen, 54 ára, og Henry Fleischer, 34 ára, sigldu skútu sem innihélt tæplega 160 kíló af hassi frá Danmörku og svo við Íslandsstrendur á leið sinni til Grænlands. Þriðji maðurinn og sá yngsti, hinn 21 árs gamli Jonaz Rud Vodder, flaug til Íslands og fékk samkvæmt því sem fram kemur í ákærunni leiðbeiningar um kaup á búnaði og vistum. Danska lögreglunnar ekki til hjálpar Atriði er varða tungumál, og því um líkt, komu í nokkur skipti fram í vitnaleiðslum í málinu. Poul, fyrsti sakborningurinn sem sagði sína hlið fyrir dómnum, setti út á túlk og vinnubrögð lögreglu í framburði sínum. Haft var eftir Poul, sem neitar sök, í lögregluskýrslu að hann hafi grunað að fíkniefni væru um borð í skútunni. Þar hafi hann minnst á hass, kókaín eða heróín. Poul vill meina að þetta hafi verið illa þýtt. „Þýðandinn var ekki góður og lögreglumaðurinn reyndi að tala dönsku, sem hjálpaði ekki,“ sagði Poul, sem vill einnig meina að lögreglumaðurinn sem yfirheyrði hann hafi minnst á hass, kókaín og heróín af fyrra bragði. Rétt er að geta þess að rannsóknarlögreglumaður sem var yfir rannsókninni og bar einnig vitni fyrir dómi sagði ekki rétt að lögreglumaðurinn hafi minnst á efnin af fyrra bragði. Erfitt að fá þýðanda Umræddur rannsóknarlögreglumaður var spurður af Axel Kára Vignissyni, verjanda Henry Fleischer, hvers vegna umbjóðandi hans hafi ekki verið yfirheyrður á grænlensku, líkt og hann hafi beðið um. Henry væri ekki góður í dönsku og kynni ekki önnur tungumál. Lögreglumaðurinn sagði ástæðuna einfalda, að erfitt hafi verið að fá túlk sem kynni grænlensku. Hann segir að lögreglan hafi hringt í grænlensku ræðisskrifstofuna og fengið númer hjá einum túlk. Sá hafi hins vegar verið erlendis fyrst um sinn, og síðan þegar hann kom til landsins ekki viljað sinna verkefninu. Jafnframt tók rannsóknarlögreglumaðurinn fram að fleiri leiða hafi verið leitað en ekkert gengið. Henry Fleischer ræðir við verjanda sinn, Axel Kára Vignisson, í Héraðsdómi Reykjaness.Vísir/Vilhelm Sagði spurningu almenna kveðju í Danmörku Þýðingar og túlkun virtust minna mál hjá Jonazi Rud Vodder, þriðja sakborningnum, en þó kom upp atvik þar sem tungumálið var til umræðu. „Hvað svo vinur?“ sendi Jonaz á dönsku til mannsins sem hann vill meina að hafi fengið hann til að sinna verkefninu. Fyrir dómi útskýrði hann að um væri að ræða eins konar kveðju sem væri algeng í Danmörku og var að hans mati nokkuð merkingarlaus. „Þið hljómið eins og vélmenni“ Tungumálavandræði var ekki það eina sem hrjáði héraðsdóm á þriðjudag. Tæknivandræði komu einnig til sögunnar. Tvö vitni sem voru kölluð fyrir dóm voru stödd á Grænlandi. Því þurfti að hringja í viðkomandi aðila. Fyrri einstaklingurinn gaf vitni í gegnum fjarfundarbúnað, en það tók á bilinu fimmtán til tuttugu mínútur að koma fundinum af stað. Seinni einstaklingurinn gaf vitni með símtali. Þar mætti segja að tækni og tungumálavandinn hafi blandast saman vegna þess að vitnið heyrði lítið sem ekkert í dómsalnum. „Ég skil ekki neitt,“ sagði vitnið. „Þið hljómið eins og vélmenni þegar þið talið.“ Til allrar hamingju var hægt að ná í vitnið með því að hringja í annað símanúmer. Þá gekk talsvert betur að hlýða á framburðinn. Skútumálið 2023 Dómsmál Fíkniefnabrot Danmörk Grænland Íslensk tunga Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Innlent Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Innlent Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Erlent Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Innlent Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Innlent Haldlögðu metmagn af kókaíni í sameiginlegri aðgerð 62 ríkja Erlent Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Innlent „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Innlent Læknar undirrita nýjan kjarasamning Innlent Fleiri fréttir Glæný könnun í hádegisfréttum Bylgjunnar Þau eru tilnefnd sem Framúrskarandi ungur Íslendingur 2024 Tæknilegir örðugleikar en ekki netárás á mbl.is Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Bein útsending: Heilbrigðisþing – Heilsugæslan, svo miklu meira… Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Gosmengun mögulega viðvarandi í Grindavík í dag Læknar undirrita nýjan kjarasamning Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Söngelskir nemendur í Menntaskólanum að Laugarvatni Þjóðvegurinn upp í Þjórsárdal færist vegna Hvammsvirkjunar „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Fimmta vika verkfalls: Erfiðast fyrir börnin sem sakna vina sinna Fjögur andlát vegna bóluefnis við kórónuveiru til skoðunar Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Trump sérstaklega áhugasamur um íslenska menningu Móðir grípur til örþrifaráða og bóndi hafnar erlendum fjárfestum Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Krefjast úrbóta á leikskólastarfi í leikskólanum Lundi Gasmengun gæti náð á höfuðborgarsvæðið Skyndimóttaka myndi ekki leysa vanda Landspítalans Alls 70 prósent grunnskóla í Reykjavík símalausir Mega lækka lífeyrisgreiðslur mismikið eftir aldri Aðhafast ekkert vegna leyniupptakanna Segist sækja fé í aukafjárveitingu vegna inngildingar Læknar á lokasprettinum í kjaraviðræðum Tvær sviðsmyndir á kjördag Sjá meira
Tungumál hafa spilað stóran hluta í skútumálinu en aðalmeðferð málsins hófst á þriðjudag og líkur með málflutningi lögmanna í dag. Sakborningar málsins eru þrír og tala annars vegar dönsku og hins vegar grænlensku. Þar af leiðandi voru þrír túlkar til starfa í héraðsdómi í vikunni, einn fyrir hvern sakborning. Fyrsta vitnaleiðsla málsins, yfir einum sakborninga, tók um það bil tvær klukkustundir. Framburður hinna tveggja tóku hvor um sig um klukkustund. Poul Frederik Olsen, 54 ára, og Henry Fleischer, 34 ára, sigldu skútu sem innihélt tæplega 160 kíló af hassi frá Danmörku og svo við Íslandsstrendur á leið sinni til Grænlands. Þriðji maðurinn og sá yngsti, hinn 21 árs gamli Jonaz Rud Vodder, flaug til Íslands og fékk samkvæmt því sem fram kemur í ákærunni leiðbeiningar um kaup á búnaði og vistum. Danska lögreglunnar ekki til hjálpar Atriði er varða tungumál, og því um líkt, komu í nokkur skipti fram í vitnaleiðslum í málinu. Poul, fyrsti sakborningurinn sem sagði sína hlið fyrir dómnum, setti út á túlk og vinnubrögð lögreglu í framburði sínum. Haft var eftir Poul, sem neitar sök, í lögregluskýrslu að hann hafi grunað að fíkniefni væru um borð í skútunni. Þar hafi hann minnst á hass, kókaín eða heróín. Poul vill meina að þetta hafi verið illa þýtt. „Þýðandinn var ekki góður og lögreglumaðurinn reyndi að tala dönsku, sem hjálpaði ekki,“ sagði Poul, sem vill einnig meina að lögreglumaðurinn sem yfirheyrði hann hafi minnst á hass, kókaín og heróín af fyrra bragði. Rétt er að geta þess að rannsóknarlögreglumaður sem var yfir rannsókninni og bar einnig vitni fyrir dómi sagði ekki rétt að lögreglumaðurinn hafi minnst á efnin af fyrra bragði. Erfitt að fá þýðanda Umræddur rannsóknarlögreglumaður var spurður af Axel Kára Vignissyni, verjanda Henry Fleischer, hvers vegna umbjóðandi hans hafi ekki verið yfirheyrður á grænlensku, líkt og hann hafi beðið um. Henry væri ekki góður í dönsku og kynni ekki önnur tungumál. Lögreglumaðurinn sagði ástæðuna einfalda, að erfitt hafi verið að fá túlk sem kynni grænlensku. Hann segir að lögreglan hafi hringt í grænlensku ræðisskrifstofuna og fengið númer hjá einum túlk. Sá hafi hins vegar verið erlendis fyrst um sinn, og síðan þegar hann kom til landsins ekki viljað sinna verkefninu. Jafnframt tók rannsóknarlögreglumaðurinn fram að fleiri leiða hafi verið leitað en ekkert gengið. Henry Fleischer ræðir við verjanda sinn, Axel Kára Vignisson, í Héraðsdómi Reykjaness.Vísir/Vilhelm Sagði spurningu almenna kveðju í Danmörku Þýðingar og túlkun virtust minna mál hjá Jonazi Rud Vodder, þriðja sakborningnum, en þó kom upp atvik þar sem tungumálið var til umræðu. „Hvað svo vinur?“ sendi Jonaz á dönsku til mannsins sem hann vill meina að hafi fengið hann til að sinna verkefninu. Fyrir dómi útskýrði hann að um væri að ræða eins konar kveðju sem væri algeng í Danmörku og var að hans mati nokkuð merkingarlaus. „Þið hljómið eins og vélmenni“ Tungumálavandræði var ekki það eina sem hrjáði héraðsdóm á þriðjudag. Tæknivandræði komu einnig til sögunnar. Tvö vitni sem voru kölluð fyrir dóm voru stödd á Grænlandi. Því þurfti að hringja í viðkomandi aðila. Fyrri einstaklingurinn gaf vitni í gegnum fjarfundarbúnað, en það tók á bilinu fimmtán til tuttugu mínútur að koma fundinum af stað. Seinni einstaklingurinn gaf vitni með símtali. Þar mætti segja að tækni og tungumálavandinn hafi blandast saman vegna þess að vitnið heyrði lítið sem ekkert í dómsalnum. „Ég skil ekki neitt,“ sagði vitnið. „Þið hljómið eins og vélmenni þegar þið talið.“ Til allrar hamingju var hægt að ná í vitnið með því að hringja í annað símanúmer. Þá gekk talsvert betur að hlýða á framburðinn.
Skútumálið 2023 Dómsmál Fíkniefnabrot Danmörk Grænland Íslensk tunga Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Innlent Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Innlent Telja sig hafa fundið vísbendingu í máli D.B. Cooper Erlent Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Innlent Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Innlent Haldlögðu metmagn af kókaíni í sameiginlegri aðgerð 62 ríkja Erlent Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Innlent „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Innlent Læknar undirrita nýjan kjarasamning Innlent Fleiri fréttir Glæný könnun í hádegisfréttum Bylgjunnar Þau eru tilnefnd sem Framúrskarandi ungur Íslendingur 2024 Tæknilegir örðugleikar en ekki netárás á mbl.is Segir það mjög góða tilfinningu að skrifa undir nýjan kjarasamning Erfitt að útskýra fyrir þriggja ára að það verði ekkert af afmæli í leikskólanum Bein útsending: Heilbrigðisþing – Heilsugæslan, svo miklu meira… Kostuleg kosningabarátta: Óvæntar uppákomur og skrautlegir skandalar Hafa gefið út 99 leyfi til dýratilrauna síðustu fimm ár Gosmengun mögulega viðvarandi í Grindavík í dag Læknar undirrita nýjan kjarasamning Misbýður ummæli um samhljóm stefnu sinnar og Breiviks Söngelskir nemendur í Menntaskólanum að Laugarvatni Þjóðvegurinn upp í Þjórsárdal færist vegna Hvammsvirkjunar „Verðum að bregðast við áður en það verður of seint“ Fimmta vika verkfalls: Erfiðast fyrir börnin sem sakna vina sinna Fjögur andlát vegna bóluefnis við kórónuveiru til skoðunar Sendi dóttur sína til Suður-Afríku því biðin hefði kostað hana lífið Erlendir fjárfestar buðu fúlgur fjár Trump sérstaklega áhugasamur um íslenska menningu Móðir grípur til örþrifaráða og bóndi hafnar erlendum fjárfestum Kannast ekki við áform um brjóstmynd úr bronsi Krefjast úrbóta á leikskólastarfi í leikskólanum Lundi Gasmengun gæti náð á höfuðborgarsvæðið Skyndimóttaka myndi ekki leysa vanda Landspítalans Alls 70 prósent grunnskóla í Reykjavík símalausir Mega lækka lífeyrisgreiðslur mismikið eftir aldri Aðhafast ekkert vegna leyniupptakanna Segist sækja fé í aukafjárveitingu vegna inngildingar Læknar á lokasprettinum í kjaraviðræðum Tvær sviðsmyndir á kjördag Sjá meira