Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar 27. apríl 2024 15:00 Öll verðum við fyrir mótlæti sem mótar okkur á einhvern hátt. Í mótlæti áttum við okkur þó oft á því sem skiptir mestu máli og við förum gjarnan í að forgangsraða á annan hátt en áður. Við viljum gera betur næst, fyrirbyggja það sem gæti valdið skaða, setja og virða fleiri mörk, bæta tengsl eða rjúfa þau, standa með okkur, hugsa betur um okkur eða fólkið okkar og nýta dýrmætan tíma okkar betur.Hvernig ætli sé best að forgangsraða í slíkum sporum? Hvernig er hægt að bæta heilsu sína til að njóta meiri velsældar í mögulega tímabundinni vansæld? Heilsa er andleg, líkamleg og félagsleg vellíðan en ekki einungis það að vera laus við sjúkdóma og heilsuefling er það ferli sem gerir fólki kleift að hafa aukin áhrif á heilsu sína, bæta hana og lifa heilbrigðum skapandi og fullnægjandi lífi. Þrautseigja, kraftur og flæði Jákvæð sálfræði, eða velsældarvísindi, er vísindagrein sem hefur vaxið og breiðst út víða um heim síðan árið 1998, þegar bandaríski sálfræðingurinn Martin Seligman hvatti aðra sálfræðinga til að muna eftir að sálfræði gengi ekki síst út á að efla mannlega styrkleika og rækja það sem gott er. Rannsóknir jákvæðrar sálfræði snúa einnig að þáttum eins og ánægju, hamingju og vellíðan og hvernig hægt er að auka áhrif þeirra til að kalla fram þrautseigju, kraft, flæði og aðrar jákvæðar tilfinningar. Hamingja skiptir svo sannarlega máli og rannsóknir sýna að hamingjusamt fólk nýtur meiri velgengni og lifir lengur, burt séð frá því hvað gengur á í lífi þess á hverjum tíma. Meðal mikilvægustu verkfæra jákvæðrar sálfræði til að auka velsæld eru jákvæð inngrip. Með þeim notum við meðvitað styrkleika okkar, sem gerir okkur hamingjusamari og við höfum meiri orku. Máttur jákvæðra inngripa Meðal jákvæðra inngripa eru mörg frekar auðveld, hugræn og krefjast ekki mikillar fyrirhafnar. Það þarf ekki einu sinni að standa upp. Eftirtaldar spurningar er til dæmis alltaf er hægt að spyrja sig: ·Hvað finnst mér fallegt? ·Hvað fyllir mig orku? ·Hvaða þrennt gott gerðist hjá mér í vikunni? ·Hverjir eru styrkleikar mínir og hvenær notaði ég þá síðast? ·Hvenær fékk ég síðast hláturskast og með hverjum? ·Hver er síðasta minning sem fær mig til fá hlýtt í hjartað? ·Hvert er síðasta hrós sem ég man eftir að ég fékk? ·Hvert er uppáhalds atriðið í uppáhalds bíómyndinni minni? Ef við viljum framkalla fljótvirka líkamlega vellíðan á staðnum, þá er til dæmis hægt að prófa eitthvað af þessu: ·Brosa (hægt að nota blýant eða penna þversum á milli tanna til að hjálpa) ·Teygja úr okkur í stellingu sigurvegara með hendur upp í loft og kreppta hnefa ·Sveifla höndum fram og aftur og til hliðanna ·Hringja í einhvern sem við vitum að er annt um okkur ·Dansa og/eða syngja ·Klappa og knúsa gæludýr ·Hugleiða í núvitund ·Skapa eitthvað með höndunum Svo eru einnig til ýmsar aðferðir ef við treystum okkur út fyrir hússins dyr: ·Fara í göngutúr eða aðra hreyfingu að eigin vali ·Fara í bíltúr og öskursyngja uppáhalds lög ·Komast í nálægð við náttúru ·Ganga berfætt í grasi, sandi, mosa, snjó, sjó ·Tína blóm eða strá og búa til vönd ·Fara eitthvert til að horfa á sólarlag eða sólarupprás á fallegum stað ·Fara í fjöru og anda í takti við öldurnar Kæri lesandi. Það besta við að ná örlítið betri líðan – eða miklu betri – er að næsta skref eða ákvörðun til betra lífs fyrir þig verður auðveldari og eftirsóknarverðari. Hugurinn og líkaminn hlusta af athygli. Þú ert að kenna þér að þykja vænna um þig - og þú átt það skilið. Gangi þér vel! Höfundur er verkefnastjóri og verðandi útskriftarnemi í jákvæðri sálfræði frá Endurmenntun HÍ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ráðherrann Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir Skoðun Er skynsemi Sigmundar Davíðs o.fl. skynsamleg? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun Af hverju kýs ég Samfylkinguna? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Annarra manna peningar eru peningar okkar allra Davíð Þór Jónsson Skoðun Foreldrar, ömmur og afar þessa lands - áskorun til ykkar! Ragnheiður Stephensen Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er skynsemi Sigmundar Davíðs o.fl. skynsamleg? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ráðherrann Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir skrifar Skoðun Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju kýs ég Samfylkinguna? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Uppeldi, færni til framtíðar - fór í skúffu stjórnvalda! Una María Óskarsdóttir skrifar Skoðun Við sem förum til Tenerife - Vaxta og húsnæðispyntingar á almenningi komið frá lífeyrissjóðum og leigufélögum Hreinn Pétursson skrifar Skoðun Hvar eru málefni barna og ungs fólks? Gunnar E. Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Þetta með verðgildin Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Stöndum með trans börnum og foreldrum þeirra! Birna Guðmundsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir,Ynda Eldborg skrifar Skoðun Ég á ‘etta, ég má ‘etta Jón Ármann Steinsson skrifar Skoðun Dómsmálið sem gæti kippt grunninum undan Heidelberg-verksmiðjunni Jón Hjörleifur Stefánsson skrifar Skoðun Viljum við sósíalisma? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Rjúfum kyrrstöðu í vegaframkvæmdum um allt land G.Svana Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bænda Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyri? Inn eða út? Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Glasið er hálffullt Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Skilvirkari og einfaldari stjórnsýsla í þágu almennings Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Gervilíf Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun Málsvari hinsegin samfélagsins og mannréttinda Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Framtíð til sölu Júlíus Kristjánsson skrifar Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir Evrópu í orkumálum stangast á við okkar hagsmuni Magnús Gehringer skrifar Skoðun Eitt lag enn með Lilju Hópur óperusöngvara skrifar Skoðun Skaðsemi vindtúrbínuvera á íslenska náttúru Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir skrifar Skoðun Kennarinn sem hvarf Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Hamborgarhryggur - minnst viðeigandi jólamaturinn Óskar H. Valtýsson skrifar Skoðun Annarra manna peningar eru peningar okkar allra Davíð Þór Jónsson skrifar Sjá meira
Öll verðum við fyrir mótlæti sem mótar okkur á einhvern hátt. Í mótlæti áttum við okkur þó oft á því sem skiptir mestu máli og við förum gjarnan í að forgangsraða á annan hátt en áður. Við viljum gera betur næst, fyrirbyggja það sem gæti valdið skaða, setja og virða fleiri mörk, bæta tengsl eða rjúfa þau, standa með okkur, hugsa betur um okkur eða fólkið okkar og nýta dýrmætan tíma okkar betur.Hvernig ætli sé best að forgangsraða í slíkum sporum? Hvernig er hægt að bæta heilsu sína til að njóta meiri velsældar í mögulega tímabundinni vansæld? Heilsa er andleg, líkamleg og félagsleg vellíðan en ekki einungis það að vera laus við sjúkdóma og heilsuefling er það ferli sem gerir fólki kleift að hafa aukin áhrif á heilsu sína, bæta hana og lifa heilbrigðum skapandi og fullnægjandi lífi. Þrautseigja, kraftur og flæði Jákvæð sálfræði, eða velsældarvísindi, er vísindagrein sem hefur vaxið og breiðst út víða um heim síðan árið 1998, þegar bandaríski sálfræðingurinn Martin Seligman hvatti aðra sálfræðinga til að muna eftir að sálfræði gengi ekki síst út á að efla mannlega styrkleika og rækja það sem gott er. Rannsóknir jákvæðrar sálfræði snúa einnig að þáttum eins og ánægju, hamingju og vellíðan og hvernig hægt er að auka áhrif þeirra til að kalla fram þrautseigju, kraft, flæði og aðrar jákvæðar tilfinningar. Hamingja skiptir svo sannarlega máli og rannsóknir sýna að hamingjusamt fólk nýtur meiri velgengni og lifir lengur, burt séð frá því hvað gengur á í lífi þess á hverjum tíma. Meðal mikilvægustu verkfæra jákvæðrar sálfræði til að auka velsæld eru jákvæð inngrip. Með þeim notum við meðvitað styrkleika okkar, sem gerir okkur hamingjusamari og við höfum meiri orku. Máttur jákvæðra inngripa Meðal jákvæðra inngripa eru mörg frekar auðveld, hugræn og krefjast ekki mikillar fyrirhafnar. Það þarf ekki einu sinni að standa upp. Eftirtaldar spurningar er til dæmis alltaf er hægt að spyrja sig: ·Hvað finnst mér fallegt? ·Hvað fyllir mig orku? ·Hvaða þrennt gott gerðist hjá mér í vikunni? ·Hverjir eru styrkleikar mínir og hvenær notaði ég þá síðast? ·Hvenær fékk ég síðast hláturskast og með hverjum? ·Hver er síðasta minning sem fær mig til fá hlýtt í hjartað? ·Hvert er síðasta hrós sem ég man eftir að ég fékk? ·Hvert er uppáhalds atriðið í uppáhalds bíómyndinni minni? Ef við viljum framkalla fljótvirka líkamlega vellíðan á staðnum, þá er til dæmis hægt að prófa eitthvað af þessu: ·Brosa (hægt að nota blýant eða penna þversum á milli tanna til að hjálpa) ·Teygja úr okkur í stellingu sigurvegara með hendur upp í loft og kreppta hnefa ·Sveifla höndum fram og aftur og til hliðanna ·Hringja í einhvern sem við vitum að er annt um okkur ·Dansa og/eða syngja ·Klappa og knúsa gæludýr ·Hugleiða í núvitund ·Skapa eitthvað með höndunum Svo eru einnig til ýmsar aðferðir ef við treystum okkur út fyrir hússins dyr: ·Fara í göngutúr eða aðra hreyfingu að eigin vali ·Fara í bíltúr og öskursyngja uppáhalds lög ·Komast í nálægð við náttúru ·Ganga berfætt í grasi, sandi, mosa, snjó, sjó ·Tína blóm eða strá og búa til vönd ·Fara eitthvert til að horfa á sólarlag eða sólarupprás á fallegum stað ·Fara í fjöru og anda í takti við öldurnar Kæri lesandi. Það besta við að ná örlítið betri líðan – eða miklu betri – er að næsta skref eða ákvörðun til betra lífs fyrir þig verður auðveldari og eftirsóknarverðari. Hugurinn og líkaminn hlusta af athygli. Þú ert að kenna þér að þykja vænna um þig - og þú átt það skilið. Gangi þér vel! Höfundur er verkefnastjóri og verðandi útskriftarnemi í jákvæðri sálfræði frá Endurmenntun HÍ
Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir Skoðun
Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir skrifar
Skoðun Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Við sem förum til Tenerife - Vaxta og húsnæðispyntingar á almenningi komið frá lífeyrissjóðum og leigufélögum Hreinn Pétursson skrifar
Skoðun Stöndum með trans börnum og foreldrum þeirra! Birna Guðmundsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir,Ynda Eldborg skrifar
Skoðun Dómsmálið sem gæti kippt grunninum undan Heidelberg-verksmiðjunni Jón Hjörleifur Stefánsson skrifar
Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar
Nándarhryðjuverk er mannréttindabrot sem fær lítil viðbrögð frá samfélaginu Birna Sól Daníelsdóttir, Helga Benediktsdóttir,Telma Lísa Elmarsdóttir Skoðun
Willum Þór – fyrir konur Heiðdís Geirsdóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun