Að þegja, hlusta og endurtaka er ekki nóg

Já, það geta nefnilega fáir státað sig af því að vera meistaralega góðir í virkri hlustun. 

Þó er virk hlustun eitt af því sem fullorðnu fólki er svo sannarlega bent á að þjálfa sig í. Því virk hlustun getur gert kraftaverk í starfi en ekkert síður í foreldrahlutverkinu eða ef við þjálfumst í að hlusta betur á vini og vandamenn.

Þó er svo sannarlega til mikils að vinna að ná tökum á virkri hlustun. Því rannsóknir hafa sýnt að fólk sem nær góðum tökum á virkri hlustun mælist ekki aðeins hæfari eða betri sem leiðtogar heldur upplifir annað fólk það trúverðugra.

Sem skýrist einfaldlega af þeim mannlega eiginleika okkar að treysta betur fólki sem við vitum að hlustar á okkur og sýnir þannig að það skiptir máli hvað okkur finnst.

Þá hafa rannsóknir sýnt að fólk sem virkilega stendur sig vel í að hlusta á annað fólk, nær meiri árangri í starfi. Sá árangur getur endurspeglast í alls kyns atriðum. Allt frá því að afkasta meira eða að ná lengra í starfsframa.

Í umfjöllun FastCompany er því fleygt fram að eitt einfaldasta ráðið til að ná virkri hlustun gæti verið eitthvað á þessa leið:

Þegja

Hlusta vel á viðkomandi

Endurtaka það sem sagt var

Hins vegar er á það bent að ofangreint ráð dugar fæstum á endanum. Enda hafa vísindin skýrt út hvers vegna og því eru það frekar eftirfarandi fjögur atriði sem við ættum að einbeita okkur að.

1. Um hvað ertu að hugsa þegar þú ert að hlusta á annað fólk?

Það er ekki nóg að þegja á meðan annað fólk talar og leggja sig fram við að vera að hlusta á það, ef hugurinn okkar fer af stað í sjálfstæðar hugsanir á meðan.

Því þá erum við meira að reyna að þykjast hlusta frekar en að VERA að hlusta.

Algengasta vandamálið hjá fólki er að fara strax að hugsa um til dæmis sínar skoðanir eða hvernig það ætlar að svara eða hvað það ætlar að segja þegar viðkomandi hefur lokið máli sínu. 

Sem þýðir að við erum ekki beint að hlusta á viðkomandi, heldur að undirbúa okkur sjálf í því hvað við ætlum að segja.

Það fyrsta sem okkur er því bent á er að huga að einbeitingunni okkar.

Að leyfa huganum ekki að hugsa um neitt annað en hvað viðkomandi er að segja þannig að hlustunin sé algjör og mjög einbeitt.

Sem að sjálfsögðu þýðir líka að við eigum ekki að multitaska á meðan (ekki kíkja á símann eða í tölvuna eða halda áfram að gera það sem við vorum að gera).

2. Erum fæst jafn góð í samkennd og við höldum

Þá hafa vísindin sýnt að við erum fæst jafn góð í samkennd og við höldum sjálf. 

Þetta þýðir að samkvæmt rannsóknum teljum við okkur vera betri í því að skilja annað fólk eða setja okkur í þeirra spor heldur en við erum í raun.

Góða ráðið sem við fáum hvað þetta varðar er að auka meðvitundina okkar í þessu þegar að við hlustum. Þannig að í staðinn fyrir að kinka kolli og láta sem við skiljum viðkomandi fullkomlega, þurfum við að beita beita gagnrýnni hugsun á okkur sjálf og virkilega velta því fyrir okkur hvort við séum að átta okkur á sjónarmiði hins aðilans fyrir alvöru.

Eða hvort við ættum að einbeita okkur enn frekar að því að hlusta vel á viðkomandi og skilja sjónarmið hans/hennar betur.

3. Að grípa fram í eða byrja að tala of fljótt

Þá er það þessi ótrúlega algengi vani hjá okkur sem ýmist felst í því að grípa fram í fyrir fólki eða byrja að tala of fljótt sjálf.

Að gera þetta er oft vísbending um að hlustunin er ekki nægilega virk. 

Þannig að ef við stöndum okkur sjálf að því að byrja mjög oft að kinka kolli og getum nánast ekki beðið eftir því að byrja að tala sjálf, gæti þetta verið ágætis vísbending til okkar um að vanda okkur betur við einbeitta og virka hlustun.

Núvitund er sögð hjálpa mikið í þessu en í umræddri grein er því haldið fram að fólk sem náð hefur góðum árangri í núvitund, nær oft um leið góðum tökum á virkri hlustun.

4. Þegar röðin kemur að þér…

Loksins þegar röðin er komin að þér er ágætt að vera meðvituð um það sjálf hvernig við svörum og hvað við segjum þá.

Því eftirfylgni góðra hlustenda er að svara með tilvísun eða samhljóm í það sem viðkomandi var rétt í þessu að segja og tengja þau orð við svarið okkar.

Sem er allt annað en að svara miðað við svarið sem við hugsuðum um og mótuðum í huganum á meðan hinn aðilinn var að tala og við því ekki virk í hlustun.

Algengt er að fólk nái tökum á því að hætta að grípa fram í, reyni að vanda sig við einbeitinguna og þjálfi sig í samkennd og skilning en klikki síðan á þessu lokaatriði og svari í raun aðeins út frá sínum eigin skoðunum eða líðan.

Meistari í virkri hlustun sýnir hins vegar með endurgjöf og orðum að hann/hún var að hlusta og það skiptir máli hvað öðru fólki finnst eða hvað það segir.