Hvalreki í Grindavík

Leiklistarfólk sem á ættir sínar að rekja til Grindavíkur vill koma þar í gang reglulegu leiklistarstarfi. Nýverið hófust æfingar á 21 manns saknað sem Grindvíska atvinnuleikhúsið frumsýnir í lok október.

Það eru Bergur Þór Ingólfsson, Víðir Guðmundsson og Guðmundur Brynjólfsson sem stofnuðu leikfélagið og semja verkið sem byggir á ævi séra Odds V. Gíslasonar. 21 manns saknað verður sýnt í nýuppgerðu Flagghúsi í Grindavík.

Um sögupersónu verksins sem er einleikur segja aðstandendur: Á seinni hluta 19. aldar var prestur í Staðarsókn í Grindavík sem ekki gat sætt sig við að Íslendingar stæðu utan við þá iðnbyltingu sem hafði átt sér stað í Evrópu, Oddur V. Gíslason. Hann gat heldur ekki sætt sig við það að á einni vetrarvertíð yrðu tuttugu skipsskaðar og níutíu sjómenn týndust í hafi. Hann hafði samanburðinn vegna tíðra ferðalaga sinna til útlanda og ævi sína helgaði hann baráttunni við náttúruna, fátækt og Bakkus. Hann ferðaðist um landið endilangt til að predika um nauðsyn þess að hafa um borð í bátum allan þekktan björgunar- og slysavarnabúnað. Jafnvel henti hann hásetum útbyrðis til að sýna þeim hversu nauðsynlegt það væri að læra að synda. Honum var lýst sem „mesta braskmenni sinnar samtíðar" vegna fjölda verkefna sem hann hratt af stað: lýsisbræðslu í Höfnum, brennisteins­námum í Krísuvík, kolanámum við Hreðavatn: Hann tók saman fyrstu kennslubók í ensku fyrir landa sína. Aldrei hélst honum á peningum. Hann stóð að frægasta brúðarráni síðustu alda á Íslandi. Hann lagði grunninn að slysavörnum á Íslandi dó síðan í sárri fátækt í landnemabyggðum Kanada.

Í stefnuskrá hins nýja leikhúss segir: „Meginmarkmið félagsins er að taka þátt í þjóðfélagsumræðum, … Til þess að ná markmiðum sínum hyggjast félagsmenn nú stofna FYRSTA ATVINNULEIKHÚSIÐ Í GRINDAVÍK og skal það bera sama nafn og félagið. … GRAL skal setja upp leiksýningar í Grindavík sem standast þær bestu gæðakröfur sem gerðar eru til atvinnuleikhúss í landinu."

Bergur Þór segir þá félaga hafa unnið lítinn þátt um Odd árið 2000 fyrir hvatningu og ábendingu Jónu Kristínar Þorvaldsdóttur, núverandi bæjarstjóra. GRAL hafi síðan byrjað sem djók, en nú sé komin alvara í málið. Sýnt verði í Flagghúsinu sem er uppgert pakkhús í Járngerðarstaðahvefinu. Þar komist fyrir 30-40 gestir. Festi í Grindavík verði brátt rifin og sé því ekki framtíðarhúsnæði fyrir leiksýningar. Líklega verði næst ráðist í barnaleikrit fyrir Grindvíkinga og nágranna. Þeir hafi þá augastað á gamla Kvenfélagshúsinu sem er fornt menningarsetur þar í bæ. „Þótt leikhús sé ekki steinsteypa stefnir GRAL að því að vera komið með fast húsnæði fyrir haustið 2012", segir í stefnuskránni.

Eitt hús er uppistandandi af verslunarhúsum Einars kaupmanns í Garðhúsum. Flagghúsið var áður íbúðarhús, byggt 1890 og síðar pakkhús við Einarsbúð. Það er upphaf skipulagðrar byggðar í Grindavík, enda öll húsnúmer frá því talin. Flagghúsið hefur verið íbúðarhús, verbúð, samkomustaður, beituskúr, pakkhús, salthús, veiðarfærageymsla og netaloft. Auk þess er þarna leiksvið kvikmyndarinnar Sölku Vö[email protected]