Hjálpa ungu fólki að koma sköpun á framfæri Steingerður Sonja Þórisdóttir skrifar 12. nóvember 2019 10:00 Þau Ægir Þór Jähnke og Aldís Dagmar Erlingsdóttir Svarkur standa að útgáfu bókmenntatímaritsins Skandala. Fréttablaðið/Valli Í dag klukkan fimm verður haldið útgáfuhóf í tilefni þess að annað tölublað bókmenntatímaritsins Skandala kemur út.Hugmyndin kviknaði yfir bjór „Eins og svo margt þá byrjaði þetta sem einhver fáránleg hugmynd yfir bjór. Okkur datt í hug að gefa út okkar eigið bókmenntatímarit. Eitt leiddi af öðru og ég fór að setja saman einhverjar tölur. Ég var sjálfur nýbúinn að gefa út bók. Við Aldís Dagmar höfum unnið öðru hvoru saman síðan við kynntumst í Fríyrkjunni árið 2014. Ég vissi að hún hafði reynslu í að halda alls konar viðburði en líka í því að brjóta um bækur. Þannig að ég hef samband við hana og við komumst að því að með góðum vilja, heppni og smá fórnfýsi, þá sé þetta hægt,“ segir Ægir Þór Jähnke. Ægir og Aldís þekkja mörg íslensk ungskáld og listafólk, en Ægir segir það algengt að fólk sem er að stíga sín fyrstu skref í listinni upplifi ákveðið hark. Þetta hafi því verið þeirra leið til að leiða fólk saman í listinni. „Það eru allir svolítið að gera sitt í sínu horni þó á því séu undantekningar, auðvitað. Okkur fannst vanta miðil til að sameina þessa einstaklinga. Við vildum skapa öðruvísi menningartímarit, eitthvað sem er aðeins minna formlegt en til dæmis tímarit Máls og menningar. Okkur langaði að gera eitthvað aðeins opnara og tilraunakenndara. Blaðinu er samt að sjálfsögðu ritstýrt og við veljum í það en erum tilbúnari að fara aðrar leiðir og birta öðruvísi efni.“Vildu birta tilraunakennd verk frá virtum höfundum Í blaðinu er birt efni eftir unga óþekkta höfunda í bland við efni frá þekktari höfundum. „Við vildum verk sem kæmust kannski ekki að hjá öðrum miðlum. Hugmyndin var annars vegar að skapa vettvang fyrir ungskáld til að fá efni sitt birt, en ungskáld þýðir ekki endilega að einstaklingarnir séu ungir, heldur bara að stíga sín fyrstu skref á ritvellinum. Svo vildum við líka birta tilraunakenndari verk frá virtum höfundum, eitthvað sem þeir eru kannski ekki að gefa út í þessum venjulegu miðlum.“ Á meðal þeirra sem eiga ljóð í nýjasta tölublaðinu eru skáld á borð við Anton Helga Jónsson, Ásdísi Ingólfsdóttur og Hörpu Rún Kristjánsdóttur. „Fyrir síðasta blað setti ég mig í samband við Aðalstein Ásberg, hann var að kenna mér uppi í háskóla. Ég bað hann um að skrifa smá pistil í blaðið, sem hann gerði. Í nýjasta blaðinu er Steinunn Sigurðardóttir með pistil. Þetta er smá hugsað sem svona hvatningarorð til ungra höfunda en ekki síður lesenda.“ Síðasta blað kom út í júlí en upphaflega stóð til að gefa það út í maí. „Síðan er þetta aðeins flóknara en maður gerir sér grein fyrir. Það er samt ekki lengra liðið síðan en í febrúar á þessu ári sem hugmyndin kviknaði. Svo fórum við á fullt með þetta og vorum í rauninni farin að safna efni strax í mars.“Vilja hjálpa ungu fólki Ægir segir að þau langi til að halda áfram útgáfunni á meðan þau hafa fjárhagslegt bolmagn til. „Það er alltaf stóra spurningin. Við söfnuðum fyrir fyrsta blaðinu með hópfjármögnun, nú erum við með einhverjar auglýsingar. Það voru einhverjar sölutekjur af fyrstu útgáfunni en við reynum að stilla verðinu í hóf, því við viljum að ungt fólk sem á kannski ekki mikinn pening geti keypt blaðið. Núna fengum við líka styrk frá Reykjavíkurborg. En svo er það spurning hversu mikið selst, upp á það að sjá hvort við getum haldið áfram að fjármagna þetta.“ Ægir Þór segir langtímahugmyndina vera að skapa lista-kollektív í kringum blaðið. „Draumurinn er svo að innan þess geti höfundar leitað hver til annars og unnið jafnvel saman að öðrum verkefnum. Við Aldís erum búin að þekkjast og vinna saman svolítið lengi. Þetta er okkar áhugamál, að hjálpa ungu fólki að koma sinni sköpun á framfæri. Við erum að draga fólk sem við þekkjum inn í verkefnið en líka að kynnast nýjum í gegnum það. Ég gaf út nýja ljóðabók á dögunum og þá fékk ég til dæmis einn, sem hafði sent inn myndir í fyrsta tölublaðið, til að myndskreyta þá bók. Bara sem dæmi tekið um það hvernig er hægt að mynda einhver sambönd í gegnum þetta.“ Útgáfuhófið hefst klukkan 17.00 á Borgarbókarsafninu við Tryggvagötu, þar sem fólki gefst færi á að styrkja þetta gróskulega framtak ásamt því að heyra nokkra af höfundunum lesa verk sín. Vilji fólk senda inn efni í næsta tímarit er það beðið um að hafa samband á tölvupóstfangið [email protected]. Birtist í Fréttablaðinu Bókmenntir Menning Mest lesið Frumsýning á Vísi: Steindi og Saga með nýja sketsaseríu um jólin Bíó og sjónvarp Frambjóðendur stigu trylltan dans með unga fólkinu Lífið Hvað eru konur í framboði að hlusta á? Lífið Adele kveður sviðið um óákveðinn tíma Lífið Hraðfréttir verða Hlaðfréttir Lífið Krakkatían: Eyðimerkur, býflugur og kjólar Lífið Sjáðu Nínu Dögg sem Vigdísi í fyrstu stiklunni Bíó og sjónvarp Eins og að setja bensín á díselbíl Heilsa Eitt fallegasta hús landsins tilbúið Lífið Vilt þú taka þátt í nýjum þætti á Stöð 2? Lífið Fleiri fréttir Leikstjóri Forrest Gump mættur til Reykjavíkur 52 ár á milli þeirra og þrjár bækur Ballettdansarinn Vladimir Shklyarov látinn Einar og Sigga á Grund gerð að heiðurslistamönnum Skaðlegt geðheilsunni að reyna að geðjast öðrum Leikfélag Hafnarfjarðar lagt niður Víkingur Heiðar tilnefndur til Grammy-verðlauna Frambjóðendur, sjónvarpsstjörnur og gamlir félagar fögnuðu með Geir Setja upp árekstur og hefja saman rekstur „Þetta eru mjög vondir samningar við Storytel“ Varpa ljósi á mikilvægi og gæði íslenskrar hönnunar „Við þurfum öll að halda í barnið innra með okkur“ Menningarritstjóri ráðinn framkvæmdastjóri Fullt út úr dyrum þegar Eiríkur Bergmann kynnti ferðafélagann Tínu Hvað gerist þegar Laddi hittir Eirík Fjalar, Skrám og Elsu Lund? „Alltaf að fylgja hjartanu í stað þess að velja einföldu leiðina“ Usli og glæsileiki á Kjarvalsstöðum Valgeir sár og Bubbi og Bó hneykslaðir Stappfullt á eina stærstu menningarhátíð ársins Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Sjá meira
Í dag klukkan fimm verður haldið útgáfuhóf í tilefni þess að annað tölublað bókmenntatímaritsins Skandala kemur út.Hugmyndin kviknaði yfir bjór „Eins og svo margt þá byrjaði þetta sem einhver fáránleg hugmynd yfir bjór. Okkur datt í hug að gefa út okkar eigið bókmenntatímarit. Eitt leiddi af öðru og ég fór að setja saman einhverjar tölur. Ég var sjálfur nýbúinn að gefa út bók. Við Aldís Dagmar höfum unnið öðru hvoru saman síðan við kynntumst í Fríyrkjunni árið 2014. Ég vissi að hún hafði reynslu í að halda alls konar viðburði en líka í því að brjóta um bækur. Þannig að ég hef samband við hana og við komumst að því að með góðum vilja, heppni og smá fórnfýsi, þá sé þetta hægt,“ segir Ægir Þór Jähnke. Ægir og Aldís þekkja mörg íslensk ungskáld og listafólk, en Ægir segir það algengt að fólk sem er að stíga sín fyrstu skref í listinni upplifi ákveðið hark. Þetta hafi því verið þeirra leið til að leiða fólk saman í listinni. „Það eru allir svolítið að gera sitt í sínu horni þó á því séu undantekningar, auðvitað. Okkur fannst vanta miðil til að sameina þessa einstaklinga. Við vildum skapa öðruvísi menningartímarit, eitthvað sem er aðeins minna formlegt en til dæmis tímarit Máls og menningar. Okkur langaði að gera eitthvað aðeins opnara og tilraunakenndara. Blaðinu er samt að sjálfsögðu ritstýrt og við veljum í það en erum tilbúnari að fara aðrar leiðir og birta öðruvísi efni.“Vildu birta tilraunakennd verk frá virtum höfundum Í blaðinu er birt efni eftir unga óþekkta höfunda í bland við efni frá þekktari höfundum. „Við vildum verk sem kæmust kannski ekki að hjá öðrum miðlum. Hugmyndin var annars vegar að skapa vettvang fyrir ungskáld til að fá efni sitt birt, en ungskáld þýðir ekki endilega að einstaklingarnir séu ungir, heldur bara að stíga sín fyrstu skref á ritvellinum. Svo vildum við líka birta tilraunakenndari verk frá virtum höfundum, eitthvað sem þeir eru kannski ekki að gefa út í þessum venjulegu miðlum.“ Á meðal þeirra sem eiga ljóð í nýjasta tölublaðinu eru skáld á borð við Anton Helga Jónsson, Ásdísi Ingólfsdóttur og Hörpu Rún Kristjánsdóttur. „Fyrir síðasta blað setti ég mig í samband við Aðalstein Ásberg, hann var að kenna mér uppi í háskóla. Ég bað hann um að skrifa smá pistil í blaðið, sem hann gerði. Í nýjasta blaðinu er Steinunn Sigurðardóttir með pistil. Þetta er smá hugsað sem svona hvatningarorð til ungra höfunda en ekki síður lesenda.“ Síðasta blað kom út í júlí en upphaflega stóð til að gefa það út í maí. „Síðan er þetta aðeins flóknara en maður gerir sér grein fyrir. Það er samt ekki lengra liðið síðan en í febrúar á þessu ári sem hugmyndin kviknaði. Svo fórum við á fullt með þetta og vorum í rauninni farin að safna efni strax í mars.“Vilja hjálpa ungu fólki Ægir segir að þau langi til að halda áfram útgáfunni á meðan þau hafa fjárhagslegt bolmagn til. „Það er alltaf stóra spurningin. Við söfnuðum fyrir fyrsta blaðinu með hópfjármögnun, nú erum við með einhverjar auglýsingar. Það voru einhverjar sölutekjur af fyrstu útgáfunni en við reynum að stilla verðinu í hóf, því við viljum að ungt fólk sem á kannski ekki mikinn pening geti keypt blaðið. Núna fengum við líka styrk frá Reykjavíkurborg. En svo er það spurning hversu mikið selst, upp á það að sjá hvort við getum haldið áfram að fjármagna þetta.“ Ægir Þór segir langtímahugmyndina vera að skapa lista-kollektív í kringum blaðið. „Draumurinn er svo að innan þess geti höfundar leitað hver til annars og unnið jafnvel saman að öðrum verkefnum. Við Aldís erum búin að þekkjast og vinna saman svolítið lengi. Þetta er okkar áhugamál, að hjálpa ungu fólki að koma sinni sköpun á framfæri. Við erum að draga fólk sem við þekkjum inn í verkefnið en líka að kynnast nýjum í gegnum það. Ég gaf út nýja ljóðabók á dögunum og þá fékk ég til dæmis einn, sem hafði sent inn myndir í fyrsta tölublaðið, til að myndskreyta þá bók. Bara sem dæmi tekið um það hvernig er hægt að mynda einhver sambönd í gegnum þetta.“ Útgáfuhófið hefst klukkan 17.00 á Borgarbókarsafninu við Tryggvagötu, þar sem fólki gefst færi á að styrkja þetta gróskulega framtak ásamt því að heyra nokkra af höfundunum lesa verk sín. Vilji fólk senda inn efni í næsta tímarit er það beðið um að hafa samband á tölvupóstfangið [email protected].
Birtist í Fréttablaðinu Bókmenntir Menning Mest lesið Frumsýning á Vísi: Steindi og Saga með nýja sketsaseríu um jólin Bíó og sjónvarp Frambjóðendur stigu trylltan dans með unga fólkinu Lífið Hvað eru konur í framboði að hlusta á? Lífið Adele kveður sviðið um óákveðinn tíma Lífið Hraðfréttir verða Hlaðfréttir Lífið Krakkatían: Eyðimerkur, býflugur og kjólar Lífið Sjáðu Nínu Dögg sem Vigdísi í fyrstu stiklunni Bíó og sjónvarp Eins og að setja bensín á díselbíl Heilsa Eitt fallegasta hús landsins tilbúið Lífið Vilt þú taka þátt í nýjum þætti á Stöð 2? Lífið Fleiri fréttir Leikstjóri Forrest Gump mættur til Reykjavíkur 52 ár á milli þeirra og þrjár bækur Ballettdansarinn Vladimir Shklyarov látinn Einar og Sigga á Grund gerð að heiðurslistamönnum Skaðlegt geðheilsunni að reyna að geðjast öðrum Leikfélag Hafnarfjarðar lagt niður Víkingur Heiðar tilnefndur til Grammy-verðlauna Frambjóðendur, sjónvarpsstjörnur og gamlir félagar fögnuðu með Geir Setja upp árekstur og hefja saman rekstur „Þetta eru mjög vondir samningar við Storytel“ Varpa ljósi á mikilvægi og gæði íslenskrar hönnunar „Við þurfum öll að halda í barnið innra með okkur“ Menningarritstjóri ráðinn framkvæmdastjóri Fullt út úr dyrum þegar Eiríkur Bergmann kynnti ferðafélagann Tínu Hvað gerist þegar Laddi hittir Eirík Fjalar, Skrám og Elsu Lund? „Alltaf að fylgja hjartanu í stað þess að velja einföldu leiðina“ Usli og glæsileiki á Kjarvalsstöðum Valgeir sár og Bubbi og Bó hneykslaðir Stappfullt á eina stærstu menningarhátíð ársins Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Sjá meira