Framlög til loftslagsmála lækka þrátt fyrir auka milljarð Kjartan Kjartansson skrifar 24. mars 2021 09:01 Framlög til loftslagsmála voru hækkuð umtalsvert í upphafi kjörtímabils ríkisstjórnar Vinstri grænna, Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks. Í fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar er gert ráð fyrir að þau lækki töluvert aftur frá því sem nú er um miðjan þennan áratug. Vísir/Vilhelm Gert er ráð fyrir að framlög til loftslagsmála verði hátt í fjórum milljörðum krónum lægri árið 2026 en þau eru í ár í nýrri fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar til næstu fimm ára. Stjórnarandstöðuþingmaður segir áætlunina „plástur“ rétt fyrir kosningar. Ríkisstjórnin kynnti fjármálaáætlun fyrir tímabilið 2022 til 2026 á mánudag. Í tilkynningu sem stjórnarráðið sendi frá sér í gærmorgun var lögð áhersla á að framlög til loftslagsmála verði aukin um einn milljarð á ári frá fyrri áætlun næsta áratuginn. Þessu sé ætlað að mæta hertum markmiðum Íslands um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda. Framlögin til málaflokksins á næsta ári, upp á rúma þrettán milljarða króna, verði þau mestu sem nokkru sinni hafi runnið til loftslagsmála á Íslandi. Fjárlagafrumvarp næsta árs verður þó ekki lagt fram fyrr en á haustþingi en kosið verður til Alþingis 25. september. Óvíst er því hvort að ný ríkisstjórn haldi sig við þessi áform, dragi úr þeim eða auki þau. Milljarðurinn breytir ekki samdrættinum Í tilkynningu ríkisstjórnarinnar sjálfrar má einnig sjá að til stendur að draga úr framlögum til loftslagsmála frá því sem nú er. Í ár og í fyrra voru lagðir rúmir tólf milljarðar í málaflokkinn. Verði farið eftir nýju fjármálaáætluninni aukast framlögin í þrettán milljarða á næsta ári og verða litlu minna en það árið 2023. Skorið verður niður til loftslagsmála um þrjá milljarða króna miðað við framlögin í ár frá og með árinu 2024. Tveimur árum síðar verða framlögin tæpum fjórum milljörðum lægri en þau eru í ár. „Framtíðarsýn ríkisstjórnarinnar er að draga úr fjárframlögum til loftslagsaðgerða,“ segir Árni Finnsson, framkvæmdastjóri Náttúruverndarsamtaka Íslands og fulltrúi í loftslagsráði ríkisstjórnarinnar. Árlega milljarðarinnspýtingin sem ríkisstjórnin slær nú upp breyti því ekki að heildarfjárframlög til loftslagsmála dragist saman á næstu árum. Dregið úr skattalegum ívilnunum Samdrátturinn í framlögum til loftslagsmála skýrist nær alfarið af minni skattalegum ívilnunum. Þær nema nú 5,8 milljörðum króna en eiga að dragast saman ár frá ári til 2026. Þá eiga þær að nema um 1,2 milljörðum króna. Í fjármálaáætluninni segir að þetta gerist þegar núgildandi reglur falla úr gildi. Á meðal loftslagsaðgerða ríkisstjórnarinnar eru skattaívilnanir vegna umhverfisvænna og sjálfbærra fjárfestinga sem fjármálaráðherra hefur lagt fram frumvarp um á Alþingi. Íslensk stjórnvöld hafa einnig boðið ívilnanir til að örva sölu á rafbílum um árabil. Árni segir að vissulega kunni þörf á skattalegum ívilnunum að minnka með tímanum en þá megi nota fjármunina sem fóru í þær til að fjármagna aðrar loftslagsaðgerðir. Hann bendir á að af þeim viðbótarmilljarði sem ríkisstjórnin vill leggja í loftslagsaðgerðir fari rúmur hálfur milljarður í aukinn stuðning við orkuskipti árið 2022 og 450 milljónir króna bæði árið 2023 og 2024. Eftir það fari skerfur orkuskipta í viðbótarframlaginu niður í 200 milljónir króna. Nær óhugsandi sé þó að orkuskiptum verði lokið fyrir árið 2026. Árni Finnsson, framkvæmdastjóri Náttúruverndarsamtaka Íslands.Vísir/Vilhelm „Plástur“ rétt fyrir kosningar Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, setur spurningarmerki við framsetningu ríkisstjórnarinnar á framlögum til loftslagsmála í fjármálaáætluninni. Með því að sópa saman auknum framlögum næstu tíu árin þrátt fyrir að áætlunin nái aðeins til fimm ára séu hlutirnir látnir líta út fyrir að vera stærri en þeir raunverulega eru. „Umfram þetta er engin metnaðarfull framtíðarsýn sett fram sem endurspeglast í því að eftir því sem líður á gildistíma fjármálaáætlunar þá lækka framlögin til loftslagsmála. Þetta er engan veginn heildarsýnin sem þarf í þessum málaflokki heldur einhvers konar plástur sem er settur á rétt fyrir kosningar til þess að geta sagst hafa gert eitthvað,“ segir Andrés Ingi. Framlögin til loftslagsmála í áætluninni telur Andrés Ingi ekki einu sinni metnaðarfull sem kosningaútspil. Af þeim fjórum meginflokkum aðgerða sem viðbótarmilljarðurinn á að fjármagna bendir hann á að tveir telji að líkindum ekki upp í skuldbindingar Íslands gagnvart Parísarsamkomulaginu: landgræðsla og skógrækt annars vegar og endurheimt votlendis hins vegar. „Það er gott og vel en það rímar ekki við það að þetta sé sett fram til þess að endurspegla aukinn metnað stjórnvalda gagnvart Parísarsáttmálanum,“ segir þingmaðurinn. Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, í þingsal.Vísir/Vilhelm Loftslagsmál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingiskosningar 2021 Stjórnsýsla Tengdar fréttir Um helmingi meiri koltvísýringur í lofti en fyrir iðnbyltinguna Styrkur koltvísýrings í lofthjúpi jarðar var um helmingi meiri en áður en iðnbyltingin hófst í nokkra daga á fyrstu mánuðum þessa árs. Búist er við því að árið 2021 verði það fyrsta þar sem styrkurinn verður svo hár í meira en nokkra daga. 17. mars 2021 11:01 Mest lesið Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Innlent „Árleg æfing í vonbrigðum“ Innlent Frægasti köttur landsins týndur Innlent Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Innlent Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Innlent Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Innlent Engar ruslatunnur í Grindavík Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum Erlent Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Innlent Fleiri fréttir Þrír menn handteknir eftir að þeir ruddust inn á heimili „Árleg æfing í vonbrigðum“ Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Frægasti köttur landsins týndur Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Engar ruslatunnur í Grindavík Kapphlaup við tímann í Karphúsinu og eggjaskortur í aðdraganda jóla Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Biskup fagnar hækkun sóknargjalda Sundhnúksgígaröðin að verða búin Vinstrið muni bera sigur úr býtum að öllu óbreyttu Breyting á eldgosinu og stór dagur í Karphúsinu Ögurstund runnin upp í Karphúsinu Fjölskyldan brást vel við nýju húðflúri þingmannsins Kæla öll „hraunaugu“ og loka þeim Minni virkni í miðgígnum Vextir og kosningar í Sprengisandi Réttindalausir stútar á ferðinni Engar sýnilegar breytingar á hraunflæði eða krafti Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Sjá meira
Ríkisstjórnin kynnti fjármálaáætlun fyrir tímabilið 2022 til 2026 á mánudag. Í tilkynningu sem stjórnarráðið sendi frá sér í gærmorgun var lögð áhersla á að framlög til loftslagsmála verði aukin um einn milljarð á ári frá fyrri áætlun næsta áratuginn. Þessu sé ætlað að mæta hertum markmiðum Íslands um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda. Framlögin til málaflokksins á næsta ári, upp á rúma þrettán milljarða króna, verði þau mestu sem nokkru sinni hafi runnið til loftslagsmála á Íslandi. Fjárlagafrumvarp næsta árs verður þó ekki lagt fram fyrr en á haustþingi en kosið verður til Alþingis 25. september. Óvíst er því hvort að ný ríkisstjórn haldi sig við þessi áform, dragi úr þeim eða auki þau. Milljarðurinn breytir ekki samdrættinum Í tilkynningu ríkisstjórnarinnar sjálfrar má einnig sjá að til stendur að draga úr framlögum til loftslagsmála frá því sem nú er. Í ár og í fyrra voru lagðir rúmir tólf milljarðar í málaflokkinn. Verði farið eftir nýju fjármálaáætluninni aukast framlögin í þrettán milljarða á næsta ári og verða litlu minna en það árið 2023. Skorið verður niður til loftslagsmála um þrjá milljarða króna miðað við framlögin í ár frá og með árinu 2024. Tveimur árum síðar verða framlögin tæpum fjórum milljörðum lægri en þau eru í ár. „Framtíðarsýn ríkisstjórnarinnar er að draga úr fjárframlögum til loftslagsaðgerða,“ segir Árni Finnsson, framkvæmdastjóri Náttúruverndarsamtaka Íslands og fulltrúi í loftslagsráði ríkisstjórnarinnar. Árlega milljarðarinnspýtingin sem ríkisstjórnin slær nú upp breyti því ekki að heildarfjárframlög til loftslagsmála dragist saman á næstu árum. Dregið úr skattalegum ívilnunum Samdrátturinn í framlögum til loftslagsmála skýrist nær alfarið af minni skattalegum ívilnunum. Þær nema nú 5,8 milljörðum króna en eiga að dragast saman ár frá ári til 2026. Þá eiga þær að nema um 1,2 milljörðum króna. Í fjármálaáætluninni segir að þetta gerist þegar núgildandi reglur falla úr gildi. Á meðal loftslagsaðgerða ríkisstjórnarinnar eru skattaívilnanir vegna umhverfisvænna og sjálfbærra fjárfestinga sem fjármálaráðherra hefur lagt fram frumvarp um á Alþingi. Íslensk stjórnvöld hafa einnig boðið ívilnanir til að örva sölu á rafbílum um árabil. Árni segir að vissulega kunni þörf á skattalegum ívilnunum að minnka með tímanum en þá megi nota fjármunina sem fóru í þær til að fjármagna aðrar loftslagsaðgerðir. Hann bendir á að af þeim viðbótarmilljarði sem ríkisstjórnin vill leggja í loftslagsaðgerðir fari rúmur hálfur milljarður í aukinn stuðning við orkuskipti árið 2022 og 450 milljónir króna bæði árið 2023 og 2024. Eftir það fari skerfur orkuskipta í viðbótarframlaginu niður í 200 milljónir króna. Nær óhugsandi sé þó að orkuskiptum verði lokið fyrir árið 2026. Árni Finnsson, framkvæmdastjóri Náttúruverndarsamtaka Íslands.Vísir/Vilhelm „Plástur“ rétt fyrir kosningar Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, setur spurningarmerki við framsetningu ríkisstjórnarinnar á framlögum til loftslagsmála í fjármálaáætluninni. Með því að sópa saman auknum framlögum næstu tíu árin þrátt fyrir að áætlunin nái aðeins til fimm ára séu hlutirnir látnir líta út fyrir að vera stærri en þeir raunverulega eru. „Umfram þetta er engin metnaðarfull framtíðarsýn sett fram sem endurspeglast í því að eftir því sem líður á gildistíma fjármálaáætlunar þá lækka framlögin til loftslagsmála. Þetta er engan veginn heildarsýnin sem þarf í þessum málaflokki heldur einhvers konar plástur sem er settur á rétt fyrir kosningar til þess að geta sagst hafa gert eitthvað,“ segir Andrés Ingi. Framlögin til loftslagsmála í áætluninni telur Andrés Ingi ekki einu sinni metnaðarfull sem kosningaútspil. Af þeim fjórum meginflokkum aðgerða sem viðbótarmilljarðurinn á að fjármagna bendir hann á að tveir telji að líkindum ekki upp í skuldbindingar Íslands gagnvart Parísarsamkomulaginu: landgræðsla og skógrækt annars vegar og endurheimt votlendis hins vegar. „Það er gott og vel en það rímar ekki við það að þetta sé sett fram til þess að endurspegla aukinn metnað stjórnvalda gagnvart Parísarsáttmálanum,“ segir þingmaðurinn. Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, í þingsal.Vísir/Vilhelm
Loftslagsmál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingiskosningar 2021 Stjórnsýsla Tengdar fréttir Um helmingi meiri koltvísýringur í lofti en fyrir iðnbyltinguna Styrkur koltvísýrings í lofthjúpi jarðar var um helmingi meiri en áður en iðnbyltingin hófst í nokkra daga á fyrstu mánuðum þessa árs. Búist er við því að árið 2021 verði það fyrsta þar sem styrkurinn verður svo hár í meira en nokkra daga. 17. mars 2021 11:01 Mest lesið Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Innlent „Árleg æfing í vonbrigðum“ Innlent Frægasti köttur landsins týndur Innlent Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Innlent Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Innlent Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Innlent Engar ruslatunnur í Grindavík Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum Erlent Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Innlent Fleiri fréttir Þrír menn handteknir eftir að þeir ruddust inn á heimili „Árleg æfing í vonbrigðum“ Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Frægasti köttur landsins týndur Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Engar ruslatunnur í Grindavík Kapphlaup við tímann í Karphúsinu og eggjaskortur í aðdraganda jóla Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Biskup fagnar hækkun sóknargjalda Sundhnúksgígaröðin að verða búin Vinstrið muni bera sigur úr býtum að öllu óbreyttu Breyting á eldgosinu og stór dagur í Karphúsinu Ögurstund runnin upp í Karphúsinu Fjölskyldan brást vel við nýju húðflúri þingmannsins Kæla öll „hraunaugu“ og loka þeim Minni virkni í miðgígnum Vextir og kosningar í Sprengisandi Réttindalausir stútar á ferðinni Engar sýnilegar breytingar á hraunflæði eða krafti Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Sjá meira
Um helmingi meiri koltvísýringur í lofti en fyrir iðnbyltinguna Styrkur koltvísýrings í lofthjúpi jarðar var um helmingi meiri en áður en iðnbyltingin hófst í nokkra daga á fyrstu mánuðum þessa árs. Búist er við því að árið 2021 verði það fyrsta þar sem styrkurinn verður svo hár í meira en nokkra daga. 17. mars 2021 11:01